Meer flexibiliteit nodig voor paraatheid brandweer
De operationele dekking en paraatheid van de brandweer staan onder druk als gevolg van maatschappelijke trends en bestuurlijk-juridische ontwikkelingen. De 24-uursdienst van de beroepsbrandweer staat ter discussie, de paraatheid van vrijwillige brandweerposten neemt overdag af en veiligheidsregio’s moeten zich steeds meer inspannen om vrijwilligers te werven en voor de toekomst te behouden.
De afnemende paraatheid en beschikbaarheid heeft meerdere oorzaken. Veel vrijwilligers werken overdag buiten de eigen gemeente, of krijgen van hun werkgevers geen toestemming om uit te rukken bij alarm. Ook moet het vrijwilligerschap concurreren met andere vormen van (vrije)tijdsbesteding en de belasting van brandweervrijwilligers is hoog door de hoge eisen aan vakbekwaamheid en de daarvoor benodigde uren. De animo om ‘een leven lang’ bij de brandweer te blijven neemt af.
De veiligheidsregio’s werken op verschillende manieren aan het waarborgen van de paraatheid. Op een aantal plaatsen rukken beroepsfunctionarissen met ‘koude’ taken overdag mee uit om de vrijwilligersploeg aan te vullen en ook komt het voor dat vrijwilligers die in een andere gemeente werken daar mee uitrukken met de lokale ploeg. Verder hebben verschillende alternatieve uitrukmodellen hun intrede gedaan, zoals snelle interventievoertuigen en tankautospuiten met een beperkte bezetting.
Dankzij deze maatregelen slagen de veiligheidsregio’s er nog steeds in om de paraatheid en dekking te waarborgen. Maar de opkomsttijden lopen op en de verwachting is dat de paraatheid en beschikbaarheid van vrijwilligers verder afneemt. De brandweer moet daarom verder investeren in het slimmer en flexibeler organiseren van de repressieve dienst. Een pool flexvrijwilligers die overal in het land inzetbaar zijn om tekorten in de lokale paraatheid op te lossen, kan een goede optie zijn. Die dienstverlening biedt de Flexkazerne aan de Veiligheidsregio’s. Tijdelijk of desgewenst structureel. Flexvrijwilligers kunnen helpen de repressieve brandweerzorg toekomstproof te maken.